Klachten tijdens de kraamtijd

Na de bevalling moet je lichaam herstellen. Helaas brengt dit ook ongemakken en klachten met zich mee. Hoeveel klachten je hebt verschilt per persoon en hangt ook af van hoe je bevalling is gegaan. We leggen de meest voorkomende klachten uit, voor zowel de moeder als voor de baby.

Veel voorkomende klachten kraamtijd

Aambeien zijn uitstulpingen van bloedvaatjes bij de anus, deze ontstaan vaak tijdens de zwangerschap of tijdens de bevalling door de verhoogde druk op de vaten. Als je last hebt van obstipatie kunnen aambeien ook toenemen. Het is daarom belangrijk om tijdens de kraamweek veel water te drinken en veel producten met vezels te eten. De aambeien nemen in veel gevallen vanzelf af, maar dit kan wel weken duren. Je kunt ook medicijnen gebruiken om het sneller te laten genezen, we adviseren vaak Curanol, hier heb je tabletten en zalf van. Worden de klachten niet minder na het gebruik van medicijnen, neem dan contact op met de huisarts.

Na de bevalling is het normaal als je nog niet direct alle controle voelt over het ophouden van je urine en ontlasting. Ook kan je last hebben van een zwaar gevoel bij je bekkenbodem. Dit heeft tijd nodig en veelal herstelt dit vanzelf in de eerste 6 weken. Aan het einde van de kraamweek is het wel verstandig om al je bekkenbodemspieren te gaan trainen om het herstel te ondersteunen. 
In de folder ‘herstel voor bekken en bekkenbodem’ kan je meer lezen over wat je het beste kan doen in de eerste weken.

Heb je na 6 weken nog bekkenbodemklachten zoals incontinentie? Ga dan naar een bekkenfysiotherapeut voor tips.

Na een bevalling is het normaal om bloed te verliezen, we noemen dit ook wel vloeien. Dit komt doordat de placenta een wond achterlaat in de baarmoeder. In de eerste dagen is dit het hevigst, het is dan vaak heftiger dan een menstruatie en je kan ook stolsels verliezen. In de eerste weken zal je merken dat de hoeveelheid bloedverlies langzaam vermindert. Het verschilt erg per persoon hoelang het bloedverlies duurt, bij sommige vrouwen stopt het al na 2-3 weken, bij anderen duurt het 6 weken. In het begin verlies je helderrood bloed, dit verandert naar bruin en op het laatst verlies je nog wat gelige afscheiding. In de eerste weken kan de hoeveelheid variëren. Als je bijvoorbeeld actiever bent neemt het bloedverlies vaak weer wat toe.

Wanneer moet je bellen?
– Als je zoveel bloed verliest dat een groot kraamverband binnen een half uur helemaal doordrenkt is
– als je 2 stolsels ter grootte van je vuist verliest of veel kleinere (1 groot stolsel mag dus)
– als je na 6 weken nog bloed verliest

Zolang je bloed verliest is het advies om geen tampons te gebruiken, geen gemeenschap te hebben, niet in bad te gaan en niet te zwemmen.

Iets waar veel vrouwen tegenop zien is uitscheuren of inknippen van de vagina. Hoewel dit heel begrijpelijk is, komt het wel regelmatig voor. Zo’n 80% van de vrouwen moet gehecht worden na de bevalling. Dit kan een gevoelige plek zijn in de weken na je bevalling omdat het nog moet genezen. Hechtingen kunnen pijnlijk zijn of trekkend aanvoelen. We hechten met oplosbare hechtdraden, maar soms kan het fijn zijn om de hechtingen toch te verwijderen als je er last van hebt. Dit kan vanaf de 6e dag na je bevalling, omdat de wond dan vaak al dicht is. 

Het is belangrijk de wond goed schoon te houden door elke keer te spoelen als je gaat plassen. Het kan ook fijn zijn om een koud kompres tegen de hechtingen aan te houden, dit vermindert de zwelling. Ga daarnaast elke dag ook zonder ondergoed op een handdoek of onderlegger op bed liggen, zo kan het drogen aan de lucht en geneest het sneller.

Een kind krijgen is emotioneel een rollercoaster voor jou en je partner. Het is een leuke en bijzondere tijd, maar ook heftig en overweldigend. Het is heel normaal als je dus niet op een roze wolk zit na een bevalling. Sterker nog, de meeste vrouwen zullen die roze wolk niet ervaren.

Vaak slaap je weinig, ben je de bevalling nog aan het verwerken, heb je lichamelijke ongemakken en natuurlijk je baby om continu voor te zorgen. Dat is veel en daardoor dus logisch dat je niet altijd goed in je vel zal zitten. In de eerste 2-3 weken hebben veel vrouwen dan ook ‘kraamtranen’, dit zijn momenten waarop je ineens om alles kan huilen en alles even teveel lijkt. Dit is volkomen normaal. 

Ook na 3 weken kan je deze momenten nog hebben, maar heb je dan het gevoel dat dit de overhand heeft, je somber of prikkelbaar bent of vooral merkt dat je niet jezelf bent? Neem dan contact met ons op of met de huisarts. Zo kunnen we je verder helpen.

Ongeveer 10% van de vrouwen krijgt een post partum depressie, maar er blijft toch een taboe bestaan bij vrouwen om hier over te praten. Lees er ook meer over in de folder: Waar is mijn roze wolk bij folders en links.

In de eerste 24-48u na de bevalling kan je last hebben van naweeën. Naweeën zijn samentrekkingen van de baarmoeder die ervoor zorgen dat de baarmoeder kleiner wordt. Ook zorgt dit ervoor dat je minder bloedverlies hebt na de bevalling. Het is dus heel nuttig, maar kan ook heel vervelend zijn!

Als je vaker bevallen bent heb je vaak meer last van naweeën. Ook hebben veel vrouwen last van naweeën tijdens het voeden. Het hormoon oxytocine dat vrij komt tijdens de borstvoeding, zorgt namelijk voor samentrekkingen van de baarmoeder.

Het kan helpen om paracetamol te nemen. Zorg daarnaast ervoor dat je regelmatig plast, met een volle blaas kan je meer naweeën hebben.

Het geven van borstvoeding kan gevoelig zijn. Je tepels zijn hier immers nog niet aan gewend. In de eerste week mag het aanhappen gevoelig zijn, dit duurt dan vaak zo’n 10-20seconden en trekt vanzelf weg. Blijft het pijnlijk, dan is het goed om te kijken naar de oorzaak hiervan. Bij tepelkloven heb je kleine wondjes op je tepel. Dit kan komen doordat de baby bijvoorbeeld verkeerd heeft aangehapt (alleen op het puntje van de tepel bijvoorbeeld) of soms door een verkorte tongriem. 

Geef het aan als de borstvoeding pijn doet. De kraamzorg en wij kunnen dan met je meekijken waar dit mogelijk aan ligt. Bij aanhoudende pijn is het verstandig om ook een lactatiekundige in te schakelen.

Een zeldzame maar wel ernstige complicatie is trombose. Bij trombose is er een bloedpropje ontstaan dat vast blijft zitten in een vat in je been, ook kan het losschieten en zorgen voor een longembolie.

Doordat je tijdens het kraambed veel in bed ligt, kan er makkelijker trombose ontstaan in je benen. Deze kans is verhoogd, als je veel last hebt van spataderen. Probeer daarom niet te lang in dezelfde houding te liggen en indien mogelijk af en toe rustig rond te lopen. Als je klachten krijgt als een opgezwollen, glanzend rood been of plek op je been, bel ons dan op het spoednummer.

Zodra je bevallen bent zal de melkproductie op gang komen. Als je een kindje vaak aanlegt stimuleer je de aanmaak van moedermelk.

Rond dag 3 of 4 na de bevalling krijgen de meeste vrouwen last van stuwing. Dit betekent dat je borsten heel vol en pijnlijk zijn. Door de stuwing krijgen je borsten het signaal dat de maximaal benodigde hoeveelheid borstvoeding is bereikt. Dit signaal zorgt ervoor dat er in vervolg iets minder melk aangemaakt zal worden. Hierdoor zijn vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd.

Tips bij stuwing:

  • Laat je kindje vaak aan de borst drinken,  hij/zij zorgt er dan voor dat de spanning minder wordt.
  • Het kan fijn zijn om je borsten te koelen of koolbladeren in je BH te stoppen (hier weet je kraamverzorgster alles van)
  • Je kan paracetamol gebruiken
  • Je kan verhoging krijgen, dit is opzich normaal maar bel ons als je temperatuur >38 graden is
  • Ga niet extra kolven, tenzij we dit met je afgesproken hebben. Kolven stimuleert namelijk de productie en daardoor zal de stuwing alleen maar meer worden



Veel voorkomende bijzonderheden bij de baby

Krampjes zijn heel normaal bij een baby. Het heeft te maken met de ontwikkeling van het maag-darm stelsel, vertering verloopt daardoor soms moeizaam. Daarnaast kan het komen door gulzig drinken en daarmee meer lucht inslikken. Het kan ook komen door eetpatroon van de moeder en bijvoorbeeld een allergie bij de baby zoals koemelkallergie. De meeste baby’s hebben hier ’s avonds last van. De piek ligt rond 6 tot 8 weken en rond 3-4 maanden is het meestal over.

Wat kan je doen?
Tijd nemen voor een boertje na de voeding, evt pauzeren tijdens de voeding, fopspeen of vinger, met de beentjes fietsen, met buik op de arm dragen, pittenzak.
Er bestaan ook zelfzorg middelen die tegen krampjes zouden werken zoals Infacol, het is niet wetenschappelijk bewezen dat dit werkt. Sommige ouders zweren er wel bij, dus proberen mag altijd.

Ongeveer 2/3 van de baby’s ziet geel in de eerste week na de bevalling. Het geelzien komt door een hoger bilirubine gehalte. Bilirubine zit in de rode bloedcellen. Pasgeborenen hebben in de baarmoeder een ander soort rode bloedcellen (hemoglobine) dan buiten de buik. De ‘oude’ rode bloedcellen worden afgebroken en komt er veel bilirubine in één keer vrij. De bilirubine die vrij komt wordt normaal gesproken afgebroken door de lever en via de darmen uitgescheiden. Bij baby’s werkt de lever echter nog niet optimaal. Daarnaast krijgen ze soms in de eerste dagen nog niet genoeg voeding om de bilirubine uit te kunnen plassen en poepen. De bilirubine wordt daarom opgeslagen in de huid, daardoor kan een baby geel zien. Als een baby te geel ziet willen we graag weten wat de bilirubine gehaltes in het bloed zijn. Een te hoog bilirubinegehalte kan namelijk schadelijk zijn voor de baby.

Het bilirubinegehalte onderzoeken gaat via een bloedonderzoek, er wordt wat bloed afgenomen bij de hiel van de baby. Als het gehalte te hoog is, is een behandeling in het ziekenhuis nodig. Vaak is dit fototherapie, een blauwe lamp die ervoor zorgt dat het bilirubine wordt omgezet in een onschadelijke vorm.

Vrijwel alle baby’s vallen af in de eerste week na hun geboorte, dit is dus normaal. In het begin zullen baby’s al wel regelmatig poepen en plassen terwijl ze nog niet zoveel voeding binnen krijgen. Dit zorgt logischerwijs voor gewichtsverlies.

De kraamverzorgster weegt de baby elke dag om dit in de gaten te houden. Als een baby teveel afvalt zal ze dit met ons bespreken. Rond dag 4 zitten de meeste baby’s op hun laagste gewicht. Na 2 weken zitten de meeste baby’s weer op hun geboortegewicht.

Soms hebben baby’s last van misselijkheid na de geboorte. Dit kan komen door een snelle bevalling of doordat ze wat vruchtwater of bloed hebben ingeslikt. Als een baby misselijk is heeft hij vaak geen zin om te drinken, soms moet hij kokhalzen of spugen. Dit is niet gevaarlijk en gaat vanzelf over binnen 24-48u. Als een baby moet spugen, hou hem/haar dan op zijn zij en veeg eventueel het slijm weg uit het mondje.

Spuugt een baby groen? Bel dan direct het spoednummer. Als het spugen langer dan 48u aan blijft houden, overleg het dan met ons tijdens de kraamvisites of bel ons.

Baby’s krijgen niet alleen veel voedingsstoffen mee van de moeder, ze krijgen ook de hormonen mee die de moeder heeft aangemaakt. Dit kan zorgen voor een pseudo-menstruatie bij een meisje. Hierbij komt er wat bloed of slijm uit de vagina van de baby. Sommige baby’s hebben opgezette borstjes door de hormonen van de moeder. Het is onschuldig en gaat vanzelf weer over.

In de kraamperiode zie je soms pukkeltjes en roodheid op de huid van de baby. Omdat de baby uit een steriele buik komt reageert het huidje vaak buiten de buik met pukkeltjes en roodheid. Om meer irritatie te voorkomen adviseren we de eerste tijd wasproducten en olie te gebruiken zonder parfum.

We zien veelal twee verschillende soorten pukkeltjes:

  • Miliae: Veel baby’s hebben rond de neus, op het voorhoofd en op de wangen kleine witte stipjes. Het zijn verstopte talgkliertjes die in de baarmoeder voor huidsmeer zorgen. Miliae is onschuldig en verdwijnt weer spontaan.
  • Erythema Toxicum Neonatorum: Veel baby’s krijgen in de eerste levensweek huiduitslag. Er zijn rode plekjes op de huid te zien met soms een puskopje. De pukkeltjes kunnen verspreid over het hele lichaam voorkomen, behalve op het gezichtje. Ze zijn onschuldig en verdwijnen vanzelf.

Twijfel je over huiduitslag? Maak er een foto van, bel ons en laat ons vervolgens meekijken. Ook kunnen we met je meekijken tijdens de kraamvisites.

Regelmatig hebben baby’s last van pusoogjes. Soms zijn de traanbuisjes verstopt of soms zijn de oogjes wat geïrriteerd. Je kan het schoonmaken met een steriel gaasje en water. Veeg dan van buiten naar binnen, herhaal dit meerdere keren per dag. 

Lijken de ogen ontstoken (rood en gezwollen)? Neem dan contact met ons op. Als de pusoogjes langer dan een week aanhouden, bel dan even je huisarts.

Als de baby de eerste dagen weinig voeding binnenkrijgt, kan het zijn dat er uraten in de luier zitten. Dit is een oranje-rode verkleuring, het zijn urinekristallen, een teken van geconcentreerde urine. Het is geen bloed. Als de baby meer gaat drinken en hierdoor meer gaat plassen, zullen deze uraten verdwijnen.